Bunları Tarih Boyu Hep Gizlediler Bizden
1. Dünya Savaşı sırasında Trabzon, Erzurum, Bitlis, Van ve çevresindeki bölgelerde Ermeni mezaliminden kaçarak Anadolu’nun iç kısımlarına iltica eden Müslüman sayısının 1 milyon 236 bin olduğunu dile getirildi. Çalışmaya imza atan Karacakaya "Ermeni çetelerin katliam ve baskıları sonucu Müslüman ahaliden 1 milyon 200 binden fazlası tehçire uğradı. Bu nüfusun 605 bin kadarı yollarda ve kaçtıkları bölgelerde açlık, susuzluk ve salgın hastalıklardan zayi ve gaib oldu. 1914-1918 arasında doğu vilayetlerin 363 bin 141 Müslüman, 1918-1921 arasında ise 154 bin 964 olmak üzere toplam 516 bin 105 Müslüman katliama uğradı. Ermeni çete ve gönüllü alayları yüzünden toplamda 1 milyon 121 binden fazla Müslüman yaşamını kaybetmek durumunda kaldı" dedi.
"Savaş sonunda ortaya çıkan tablo"
Savaş sonunda ortaya çıkan tabloyu da arşiv belgelerine göre değerlendiren Karacakaya, şu bilgileri verdi:
10 Mart 1919'da Van Vilayeti "Harpten önce 308 bin olan Müslüman nüfusu savaş bittikten sonra 100 binden biraz fazla olduğu anlaşılmıştır. 200 bin kadar Müslümannın iç bölgelere iltica ettiği, 100 bin kadarının yaşamını yitirdiği ortaya konulmuştur."
10 Mart 1919'da Van Vilayeti "Harpten önce 308 bin olan Müslüman nüfusu savaş bittikten sonra 100 binden biraz fazla olduğu anlaşılmıştır. 200 bin kadar Müslümannın iç bölgelere iltica ettiği, 100 bin kadarının yaşamını yitirdiği ortaya konulmuştur."
24 Şubat 1919'da Bitlis Vilayeti
"488 bin kayıtlı nüfustan yüzde 74’ü (361 bini) Müslüman'dır. Müslümanlar'ın yüzde 30’u (108 bini) harbin etkisiyle vefat etmiş, yüzde 61’i (220 bin) iç kısımlara iltica etmiştir. Şu anda (o dönem) yüzde 29’unun (104 binin) Bitlis’te bulunduğu anlaşılmaktadır. Dönmesi muhtemel ise yüzde 15 (54 bin) Müslüman vardır."
30 Ocak 1919 Erzurum Vilayeti
"İç kısımlara iltica edenler 448 bin 207, dönenler 173 bin 304, dönmesi muhtemel bulunanların 108 bin 898, kayıp veya telef olanların sayısı da 207 bin105 kişi."
27 Ocak 1919 Trabzon Vilayeti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder